Üsküdar Bağlarbaşı’nda Hacı Murat Sokağı’nda bulunan Profiti İlya Kilisesi’nin ilk yapılış tarihi belli değildir. İnciciyan’ın ifadesine göre “Profiti İlya adlı Rum kilisesi harap olduğundan 1804 yılında, eskisinden üç misli büyük olarak yeniden yapılmıştır”.
Günümüzdeki kilise, 1831 yılında, Sultan II. Mahmud’un izniyle inşa edilmiştir. Bunu belirten Rumca kitabe sahna açılan kapısı üzerindedir. Tarihi, hem eski ve hem de yeni Türkçe olarak yazılmıştır.
Sokak kapısından bir avluya girilir. Sağ tarafta çıkrıklı bir kuyu ve tek katlı küçük bir bina, sol tarafta ve set duvarı dibinde haçlı 6 kabir bulunmaktadır. Bunun yanındaki bir demir merdivenden, set duvarı üzerindeki papaz dairesine çıkılmaktadır. Günümüzde burası pencereleri örülerek terk edilmiştir. Avludaki ayazma 1945 yılında onarılmıştır. Taştan yapılmış olan kiliseyi uzunca beşik bir tonoz kubbe örtmektedir. Çan kulesi kesme taştandır. Geniş bir alanı kaplayan kilisenin beş kapısı vardır. Apsidinin iki yanında kanat halinde birer oda vardır.
Kaynak: uskudar.bel.tr
Resimler
