Üsküdar’da, Aziz Mahmud Efendi Sokak, Hüdai Mahmut Sokak ve Açık Türbe Sokak’ın arasında Aziz Mahmud Hüdayi Külliyesi içerisinde bulunan Aziz Mahmud Hüdayi Efendi Cami, 1589-1595 yıllarında Aziz Mahmud Hüdayi tarafından yapılmıştır.
Dışarıdan bir sıra basamakla ulaşılan ve cami cemaatince kullanıldığı anlaşılan cephedeki ana giriş kapısının üzerinde, ortada Sultan Abdülmecid’in tuğrasının yer aldığı, ta’likle yazılmış 1855-1856 tarihli bir kitabe bulunmaktadır. Caminin 1837 yılında Sultan II. Mahmud tarafından onarım geçirdiği Pertev Paşa Divanı’nda belirtilmiştir.
Cami, dikdörtgen planlı, kagir duvarlı, ahşap çatılı, biri bodrum, biri de mahfillerin teşkil ettiği kısmı üst kat olmak üzere üç katlı bir binadır. Caminin sol tarafında olan ve son cemaat yerinin doğu ucundan geçilen minare, dışarı taşkın kare bir kaide üzerinde yükselen daire kesitli gövdesi, basit şerefesi ve kurşun kaplı koni biçimindeki ahşap külahı ile iddiasız bir görünümdedir. 1911 yılında yıldırım düşmesiyle, şerefesine kadar olan kısmı yıkılan minare sonradan onarılmıştır.
Ampir üslubunun hakim olduğu camide süsleme asgari ölçülerde tutulmuştur. Profilli çıtalarla meydana getirilmiş geometrik taksimata sahip tavanda, pencere sıraları ile alt ve üst kat mahfilleri arasındaki kuşakta pastel renkler kullanılarak ampir üslubunda stilize çiçekler ve dal kıvrımlarından oluşan bir tezyinat uygulanmıştır. Minber ve vaaz kürsüsü ahşaptan yapılmış olup daha çok barok üsluba bağlanan kabartmalarla süslüdür. Caminin mihrap âyeti, Yesârizâde Mustafa İzzed Efendi’nin çırağı, Sadrazam Melek Mehmed Paşa’nın torunu Ali Haydar Bey tarafından yazılmıştır. Cami önündeki meydanın sol tarafında hünkar mahfilinin kapısı bulunmaktadır. Bu kapıdan tamamen ahşap olan yapının üst katına çıkılır. Burada iki oda ve bir hela vardır. Bir koridordan, cami sahnının sol tarafındaki hünkar mahfiline geçilir. Duvarları içeriden bağdâdî sıva, dışarıdan ahşap kaplama ile donatılmış olan hünkar kasrının üst katı, iki çift ahşap sütunun yardımı ile sokağı köprü gibi geçerek yapıya bağlanmaktadır.
Resimler
Video
Harita
